Cykl OODA: Jak podejmować trafne decyzje, gdy liczą się sekundy?

Skoro już wiemy, jak efektywnie zbierać informacje, aby nasz umysł mógł nas informować o potencjalnym zagrożeniu (poprzez świadomość sytuacyjną), czas wejść na wyższy poziom. Sama wiedza o tym, że „coś jest nie tak”, to za mało. Aby przetrwać i skutecznie zadbać o bezpieczeństwo swoje i bliskich, należy podkręcić zdolność do podejmowania trafnych decyzji w stresie.

Tutaj do gry wchodzi uniwersalne narzędzie stosowane przez jednostki specjalne, pilotów myśliwców i formacje mundurowe na całym świecie: Cykl OODA.

Czym jest Cykl OODA?

Cykl OODA (z ang. Observe, Orient, Decide, Act) to model decyzyjny, który został opracowany przez Johna Boyda, amerykańskiego pilota i genialnego teoretyka wojskowego. Boyd analizował walki powietrzne i doszedł do wniosku, że zwycięstwo nie zależy od szybkości maszyny, ale od szybkości, z jaką pilot potrafi przetworzyć informacje i zareagować na zmiany.

Jest to uniwersalny model, który pozwala na podejmowanie rozsądnych decyzji popartych chłodną analizą z wyłączeniem zbędnych emocji. Choć narodził się w kokpicie myśliwca, idealnie sprawdza się w zarządzaniu kryzysowym, biznesie, sporcie i – co dla nas najważniejsze – w bezpieczeństwie osobistym na ulicy.

Cztery etapy Twojego sukcesu

Pętla OODA to proces, który dzieje się w Twojej głowie. Składa się z czterech kroków:

1. Observe (Obserwuj)

Pierwszym etapem jest dokładna obserwacja otoczenia i sytuacji. To moment, w którym zbierasz surowe dane. Skupiasz się na analizie otoczenia i identyfikacji potencjalnych zagrożeń lub możliwości. Ważne jest, aby być czujnym i uważnym na wszystkie istotne czynniki.

• Klucz: OBSERWACJA! Bez dobrych danych wejściowych każda kolejna decyzja będzie błędna.

2. Orient (Orientuj się)

To najważniejszy i najtrudniejszy etap. Tutaj interpretujesz zebrane informacje. Skupiasz się na zrozumieniu kontekstu, określeniu priorytetów i ocenie możliwości. Orientacja obejmuje również trzeźwe spojrzenie na własne umiejętności, zasoby i ograniczenia.

• Klucz: CO MOGĘ ZROBIĆ, A CZEGO NIE? Jakie są moje zasoby i możliwości w tej konkretnej sekundzie?

3. Decide (Decyduj)

Na podstawie zebranych informacji i zrozumienia sytuacji podejmujesz decyzję. Wybierasz najlepszą opcję działania, uwzględniając cele (np. bezpieczne oddalenie się z miejsca zdarzenia), ryzyko i dostępne zasoby. Decyzja powinna być szybka, ale dobrze przemyślana.

• Klucz: KONKRETNY PLAN! Brak decyzji to też decyzja – zazwyczaj najgorsza z możliwych.

4. Act (Działaj)

Podejmujesz działania zgodnie z podjętą decyzją. Skoncentruj się na wykonaniu planu, podejmij odpowiednie kroki i dostosuj się do zmieniających się warunków. Ważne jest, aby działać zdecydowanie i elastycznie, dostosowując się do sytuacji.

• Klucz: STANOWCZOŚĆ I DETERMINACJA!

Wejdź w pętlę przeciwnika: Wytrącanie z rytmu

Najważniejszą lekcją Johna Boyda nie jest to, by po prostu "robić swoje". Chodzi o to, by wejść wewnątrz pętli decyzyjnej przeciwnika (Inside the Loop).

Każdy napastnik ma swój plan. On również przechodzi przez swój cykl OODA: obserwuje Cię, orientuje się, że jesteś (w jego mniemaniu) łatwym celem, decyduje się podejść i zaczyna działać. Jeśli Ty zareagujesz szybciej i w sposób, którego on się nie spodziewa, zmuszasz go do przerwania jego cyklu.

Kiedy zmieniasz dynamikę sytuacji – np. poprzez gwałtowny odskok, zdecydowaną komendę głosową lub zmianę kierunku przemieszczania się – przeciwnik musi wrócić do etapu Obserwacji. Jego umysł się zawiesza, bo dane, które zebrał przed chwilą, są już nieaktualne.

• Twoja akcja powoduje jego reakcję. * Wytrącasz go z rytmu i zyskujesz bezcenny czas na skuteczną ucieczkę lub obronę.
• To Ty narzucasz tempo, a on zaczyna gonić rzeczywistość.

Dlaczego to działa?

Cykl OODA działa w dwie strony, co oznacza, że po zakończeniu jednego cyklu można powrócić do etapu obserwacji i kontynuować proces decyzyjny w zależności od zmieniających się warunków. Jest to szczególnie przydatne w sytuacjach dynamicznych, gdzie szybkie reagowanie i adaptacja są kluczowe.

Skupienie się na procesie powoduje poczucie panowania nad sytuacją i pozwala na wyłączenie emocji. Im częściej będziesz praktykował tę czynność w życiu codziennym, tym szybciej i płynniej będzie działać w sytuacji zagrożenia.

Jak to trenować?

W Civil Response uczymy, że technika bez umiejętności podejmowania decyzji jest tylko teorią. Dlatego na naszym kursie sQuad stawiamy na realizm. 90% czasu poświęcamy na strzelectwo bojowe, gdzie pod okiem doświadczonych instruktorów budujesz formę metodycznie. Uczymy Cię bazy manualnej i celności pod presją, ale przede wszystkim uczymy Cię, jak pracować na broni w ruchu, by to napastnik musiał gonić Twoją pętlę OODA, a nie odwrotnie.

Pamiętaj: Twoim celem jest widzieć i rozumieć więcej z otoczenia. Wystarczy, aby nasz umysł dostawał informacje, a całą resztę zrobi za nas. Wyszuka anomalię i poinformuje nas, że coś jest nie tak.

Chcesz sprawdzić swoją pętlę OODA w praktyce?

Dołącz do sQuad – intensywnego kursu strzelectwa taktyczno-bojowego, który jest wstępem do regularnej pracy w stałej, zamkniętej grupie. To tu budujemy fundamenty, które pozwolą Ci działać stanowczo i z determinacją.

‍